Lumen i strumień świetlny - czym są i rola w oświetlaniu mieszkań i biur

Oświetlenie tworzy klimat każdego wnętrza. Wystarczy efektowna oprawa oświetleniowa, wysokiej jakości źródła światła LED, by można było spojrzeć na pomieszczenie w całkowicie innym świetle i to dosłownie. Jednak żarówki LED nie mogłyby tak dobrze spełniać swojej roli, gdyby nie ich właściwości. Od innych źródeł światła różnią się tym, że do wytworzenia wiązki światła nie potrzebują dużej temperatury. Rozświetlenie diody elektroluminescencyjna następuje gdy elektron napotka dziurę elektronową. Wtedy mamy do czynienia z nadmiarem energii i powstaje światło. Wartością bardzo istotną w przypadku źródeł światła LED są lumeny, a także strumień świetlny. Co warto wiedzieć na ich temat i jaka jest ich rola w oświetlaniu mieszkań i biur?

Czym jest strumień świetlny?

Podstawową fizyczną formą oświetlenia jest strumień świetlny. Określa całkowitą moc emitowanego źródła światła wywołującą konkretne wrażenie wzrokowe. Wybierając żarówki LED decydujemy się na modele o skupionym strumieniu albo rozproszonym. Jego wielkość i natężenie generuje również rodzaj oprawy oświetleniowej, wszak niektóre mogą bardziej tłumić ów strumień, a inne mniej. Szeroki kąt padania światła ma istotne znaczenie, gdy przy użyciu jednej oprawy chce się oświetlić jak największą przestrzeń. W przypadku oświetlenia punktowego, np. biurkowego stosuje się mniejszy kąt świecenia, bo oświetlanie dużego obszaru po prostu nie jest konieczne.

Lumen – czym jest i co warto o nim wiedzieć?

Lumen to jednostka mocy oświetlenia, która jest istotnym parametrem przy wyborze źródeł światła do danego pomieszczenia. Wskaźnik mocy świetlnej ma zdecydowanie większe znaczenie w przypadku oświetlenia LED niż WAT. Pobór prądu dla danego źródła światła nie ma aż tak istotnego znaczenia, bo diody LED w żarówkach generalnie nie potrzebują znacznej ilości energii elektrycznej do wytworzenia światła. Efektywność świetlna jest na wysokim poziomie, natomiast pobór prądu jest niewielki. Obok lumenów bardzo duże znaczenie mają luksy, gdyż to one określają natężenie światła na danej powierzchni. Właśnie wydajność świetlna określana przez lumeny i obszar świetlny wyrażony w luksach to jedne z najważniejszych parametrów przy doborze oświetlenia. Warto wiedzieć, że jeden lumen jest równy jednemu luksowi na metr kwadratowy.

Czy warto przeliczać lumeny na Waty?

Tak naprawdę lumen i Wat, to jak już wspomnieliśmy dwie zupełnie różne jednostki. Nie ma więc zbyt dużego sensu przeliczanie lumenów na VAT, choć niejako jest to zrozumiałe. W końcu wiele osób jest przyzwyczajonych do dobierania oświetlenia na podstawie jednostki mocy. I tak próbuje się przeliczać, że chcąc dobrać żarówkę LED o mocy równiej żarówce tradycyjnej 40 W, należy wybrać taką, która wytwarza przynajmniej 470 lumenów. Z kolei ok. 800 lumenów ma odpowiadać tradycyjnej żarówce 60 W.

Jak dobierać ilość lumenów do rodzaju pomieszczenia i jego wielkości?

Nie ma jednoznacznej zasady, ile lumenów powinna mieć żarówka w danym pomieszczeniu. Wiele zależy tutaj od użytkowników ich potrzeb i preferencji, choć można kierować się ogólnymi wytycznymi przy wybieraniu źródeł światła. Generalnie oświetlenie powinno mieć taką moc, by rozświetlało całe pomieszczenie. To znaczy, że do jasnego wnętrza można wybrać żarówki o nieco mniejszej mocy świetlnej niż w przypadku ciemnych pomieszczeń, gdzie potrzeba więcej lumenów. Dotyczy to zarówno powierzchni mieszkalnych, jak i biur. W sypialni światło może być delikatne, dlatego wystarczy od ok 200 do 250 lumenów na metr kwadratowy. Ponadto istotne znaczenie ma temperatura barwowa. W przypadku sypialni trzeba wybierać ciepłe źródła światła. Ponieważ salon jest tym pomieszczeniem, w którym zwykle skupia się aktywność w ciągu dnia i wieczorem należy wybrać żarówki, które posiadają moc świetlną w granicach od 250 do 500 lumenów na metr kwadratowy. W przypadku kuchni, gdzie często wykonuje się prace precyzyjne, zwłaszcza nad blatami i pod szafkami kuchennymi należy stosować żarówki o mocy od 500 do nawet 700 lumenów. Wbrew pozorom w łazience zapotrzebowanie na moc świetlną będzie sporo większe niż w sypialni i będzie wynosiło od 400 do 600 lumenów na 1 m2. Do biura należy wybrać oświetlenie, które nie będzie obciążało oczu. Powinno mieć raczej chłodną temperaturę barwową, a najlepsza moc świetlna jest w granicach od 400 do 500 lumenów.

Dobór źródeł światła do opraw oświetleniowych ma ogromne znaczenie. Trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na moc świetlną, ale również potrzebne natężenie światła. Wybór kilku opraw czy jednej lampy z większą ilością żarówek jest wręcz niezbędne gdy przestrzeń jest spora. W końcu wysokie natężenie światła dotyczy przestrzeni znajdującej się bezpośrednio pod lampą, gdy jej światło jest skupione w jednym miejscu. Dlatego ważne jest jego rozproszenie, by zapewnić komfort w każdej strefie pomieszczenia takiego jak gabinet czy salon.